Constructieve feedback – de zuurstof van samenwerking
Feedback geven zonder dat de ander knock-out gaat.
Feedback. Alleen het woord al roept vaak spanning op. Alsof je op het matje moet komen. Alsof er iets mis is met jou. Terwijl constructieve feedback in de kern niets anders is dan informatie. Informatie waarmee jij, ik, wij als team kunnen groeien. Als je het goed doet. Als je durft. En vooral: als het gegeven wordt met de juiste intentie.
Voor mij is dat intentiegedreven werk. Vanuit joy, ondernemerschap, impact en vrijheid. Vier kernwaarden die mijn kompas vormen in alles wat ik doe. Joy is voor mij meer dan plezier. Het is levendigheid, eerlijkheid, en soms ook de confrontatie durven aangaan omdat je in de ander gelooft. Ondernemerschap betekent eigenaarschap nemen, ook in communicatie. Impact ontstaat niet door consensus, maar door moed. En vrijheid? Die begint pas echt als er veiligheid is om te zeggen wat er gezegd moet worden.
En precies dáár wringt het vaak. Feedback geven is spannend. Voor de gever, maar zeker ook voor de ontvanger. We zijn sociale wezens. We willen erbij horen. Niet afgewezen worden. En dus zwijgen we. Of we geven feedback op een manier die verhult wat we écht bedoelen. Met als gevolg: onduidelijkheid, frustratie, en samenwerking die stroef loopt.
Laat me je meenemen in een aantal veelvoorkomende situaties waarin feedback niet werkt:
- De sandwich-methode gone wrong
“Ik wil even zeggen dat je presentatie gisteren erg goed was. Alleen… je kwam wel wat onzeker over. Maar verder: knap gedaan hoor!”
Je voelt het misschien al: alles wat vóór en ná ‘alleen’ komt, verdwijnt naar de achtergrond. De onzekerheid blijft hangen. En de ontvanger weet eigenlijk niet of het nu goed of fout was. Deze vorm van feedback – bedoeld om het zacht te brengen – leidt vaak juist tot verwarring of wantrouwen. Mensen voelen het als manipulatief.
- Feedback als frustratie-ventiel
“Ik word gek van jouw chaotische aanpak, daar kunnen we echt niks mee.”
In deze zin zit geen ruimte. Geen interesse in hoe de ander het ervaart. Geen uitnodiging tot dialoog. Wat hier ontbreekt is het besef dat feedback geen dumping van frustratie is, maar een bijdrage aan gezamenlijke ontwikkeling.
- Feedback vermijden met de mantel der liefde
“Ach, laat maar. Zo is hij nou eenmaal.”
Een dooddoener die ongemak moet maskeren, maar uiteindelijk het team geen dienst bewijst. Want als niemand iets zegt, verandert er ook niets. En dan broeit het, onder de oppervlakte. Tot het ontploft.
Dus: hoe dan wel? Wat maakt feedback constructief? Niet omdat je het op een ‘perfecte’ manier formuleert, maar omdat je de ander benadert als gelijkwaardig. Als iemand die je serieus neemt, en van wie je gelooft dat die wil groeien – net als jij. Constructieve feedback gaat over de relatie.
Constructieve feedback wordt het als het:
- voortkomt uit verbinding, niet uit irritatie;
- gericht is op gedrag, niet op identiteit;
- de ander ruimte geeft om te reageren;
- bijdraagt aan het gezamenlijk doel;
- gegeven wordt in het moment, niet drie weken later.
Een voorbeeld uit de praktijk. Een teamlid komt steeds te laat op meetings. In plaats van zuchten, mopperen of niks zeggen, kun je zeggen:
“Ik merk dat ik onrustig word als we steeds later beginnen. Ik zou het fijn vinden als we op tijd kunnen starten, zodat we alles kunnen bespreken wat nodig is. Zou jij me kunnen helpen om dit werkbaar te maken?”
Zie je het verschil? Het is open, feitelijk, en biedt ruimte aan de ander. Het zegt: ik wil dat het werkt tussen ons. En dat is precies de kracht van constructieve feedback. Het is geen aanval, maar een uitnodiging. Geen correctie, maar een vorm van zorg.
En ja – dat vraagt oefening. Niet in het leren van een trucje, maar in het ontwikkelen van een houding. Van nieuwsgierigheid, eerlijkheid en wederzijds vertrouwen. Want constructieve feedback geven betekent ook: zélf openstaan voor feedback. De ander ook iets terug laten zeggen. Niet om je te verdedigen, maar om te leren.
Teams die dat durven, veranderen zichtbaar. Daar ontstaat beweging. Daar wordt niet geroddeld, maar gespiegeld. Niet geslikt, maar uitgesproken. Niet geoordeeld, maar geleerd. En ik zie het telkens weer gebeuren: zodra feedback een vast onderdeel wordt van de samenwerking, stijgt het plezier. De betrokkenheid. De creativiteit. En ja, ook de resultaten.
Ik geloof dat ieder mens diep vanbinnen gezien wil worden. Gekend wil zijn. En feedback, als het goed gedaan wordt, is een manier om tegen iemand te zeggen: “Ik zie jou. Ik geloof dat jij het verschil kunt maken. En daarom wil ik dit met je delen.”
Dat is feedback met joy. Feedback met impact. Feedback die vrijheid creëert – omdat het ons losmaakt van aannames, frustratie en verwijten. En ons verbindt aan wat we echt willen: samenwerken op een manier die klopt.
Dus: voel je dat iets schuurt? Blijf er niet mee lopen. Spreek uit. Niet om gelijk te krijgen, maar om samen verder te komen. Want feedback is geen luxe. Het is de zuurstof van elke samenwerking die lééft.
En wil je weten hoe je feedback vorm geeft zodat het constructief is? Schrijf je dan in voor de training Samenwerken met impact.
Neem jij jouw communicatie serieus?
Wil jij graag meer bereiken met jouw communicatie dan ergernis bij een ander?
Kies dan jouw datum voor de training effectief communiceren!
