Het was in mijn studententijd dat ik na afloop van een eenmalig college van een Zuid Afrikaanse docent de persoonlijke aanbeveling kreeg om een specifiek boek te bemachtigen van Stephen Covey: De 7 eigenschappen van effectief leiderschap. Ik had nog nooit van de beste auteur gehoord maar was dusdanig onder de indruk van het college dat ik toen direct doorgelopen ben naar de lokale boekhandel om het boek te bemachtigen.

Het is van alle boeken die ik tijdens mijn studententijd heb aangeschaft (nog steeds) het goedkoopste en tegelijk meest waardevolle boek gebleken. Als student had ik destijds de gewoonte de belangrijkste passages in een boek te onderstrepen. Toen ik vandaag voor deze review het boek weer opensloeg kon ik een lach niet onderdrukken: het aantal onderstreepte passages is hoog, heel hoog. En terecht.

Persoonlijk leiderschap

De titel van het boek kan nogal misleidend zijn als je leiderschap te nauw omschrijft. Het gaat in dit boek niet (alleen) om leiderschap aan anderen, maar met name om leiderschap aan jezelf. Wat doe je, waarom doe je dat, en wat wil je er mee bereiken? Is mijn gedrag effectief voor datgene wat ik (echt) wil bereiken? Uitgangspunt daarbij is de stelling dat we als mensen (anders dan dieren) in staat zijn te kiezen. Kiezen wat we willen, wat we doen, en in de meest primitieve maar misschien wel belangrijkste vorm: kiezen hoe we reageren op onze eigen impulsen als die opgeroepen worden door prikkels uit onze omgeving.

Persoonlijke waarden

Om de juiste keuzes te maken is het van belang om te weten wat je wilt. Willen vanuit de kern van je persoon: je persoonlijke waarden die je drijven. Die basis is de grondslag van alle 7 eigenschappen. Weten wat je wilt en daarnaar handelen bepaalt de uitkomst van al je handelingen. Covey beschrijft dat aan de hand van veel persoonlijke voorbeelden uit zijn eigen leven en dat maakt de theorie levend en begrijpelijk. Alleen wanneer je sterk en duidelijk hebt aan de hand van welke waarden je je leven in wilt richten kun je de keuzes in je leven daar op afstemmen. Keuzes maken wordt dan makkelijker, gaat bewuster en voorkomt dat je ergens onderweg tot de conclusie komt dat je enorm succesvol bent, maar niet op jouw weg. Of zoals Covey het stelt: soms kom je tot de conclusie dat je de ladder van succes ver beklommen hebt, maar dat deze tegen de verkeerde muur staat.

Pas als je de eerste eigenschappen begrepen en ingericht hebt kun je de volgende eigenschappen inhoud geven. Pas als je je eigen zaken op orde hebt kun je vanuit die kracht ook succesvol interacties aangaan met anderen. Interacties op een manier die uitgaan van een werkelijk win/win principe waarbij je je eigen waarden nooit compromitteert, maar tegelijkertijd zonder de keuzevrijheid van anderen te beperken: de ultieme vorm van samenwerking.

Meer dan een managementboek

Meer dan een managementboek is De 7 eigenschappen een persoonlijk werkboek. Een boek dat je stap voor stap gaat leren te begrijpen en toe te passen. Wat je telkens opnieuw oppakt en gebruikt om je kijk op dingen (weer) te herzien en aan te scherpen (eigenschap 7).

Als student was ik onder de indruk van dit boek. Terugkijkend denk ik nu dat ik toen weinig van het boek begrepen heb. Waarschijnlijk denk ik dat over 10 jaar weer, maar dan over hoe ik nu denk het boek te doorgronden. De 7 eigenschappen is voor mij een van de weinige boeken die veel meer zijn dan een nieuw trucje. Ik blijf het oppakken, de kern blijft terugkomen, ik blijf er van leren. Het boek is meer dan de mening van een schrijver, het is een universele visie (bijna een wetmatigheid) die overal toepasbaar is. Als je op zoek bent naar een manier om je leven gestructureerd richting te geven is dit een geweldig stuk gereedschap dat ik iedereen die zich daar in interesseert van harte aan kan bevelen!